FODMAP DİYETİ
FODMAP aslında oligosakkaritler, polioller, disakkaritler ve monosakkaritler gibi ince bağırsakta zayıf bir şekilde emilen ve kolonda fermente edilen kısa zincirli karbonhidratlardır. Besinlerin emiliminden sorumlu olan ince bağırsak; bazı bireylerde bu görevi tam olarak yerine getiremez. Bu durumla beraber bazı fermente besinlerin sindirim& emilimi yeterli şekilde gerçekleşmez. Gerektiği düzeyde sindirilemeyen bu besinler bağırsaktaki sıvı miktarını arttırarak gaz oluşumunu tetikler. Artan sıvı ve gaz ise şişkinliğe neden olmanın yanı sıra besinlerin sindirim hızını düşürür. Bazı besin gruplarının beslenmeden çıkartılmasını içeren FODMAP DİYET ince bağırsağın görevini tam yerine getiremediği bu gibi durumlarda ve özellikle hassas bağırsak sendromu olan bireylerde yaşanabilecek olan diyare, gaz, şişkinlik, mide ağrısı gibi semptomları azami düzeye indirerek bireyin yaşam kalitesini arttırmaktır.
Çeşitli besinlerde değişik miktarlarda fodmap (fermente edilen kısa zincirli karbanhidrat) bulunmaktadır. Dört gruptan oluşan fodmap kaynakları başlıca şunlardır.
- OLİGOSAKKARİTLER: buğday, fındık, baklagiller, enginar ve sarımsak
- DİSAKKARİTLER: Süt ürünleri, çırpılmış krema ve dondurma
- MONOSAKKARİTLER: elma, armut, karpuz gibi özellikle meyveler, bal, früktoz içeren besinler
- POLİOLLER: karnabahar, bezelye, üzüm, şeftali gibi sert çekirdekli meyveler
Bu besinleri diyet içeriğinde kontrol ederken aynı zamanda düşük fodmap içermelerine rağmen kahve, yeşil çay, siyah çay gibi içeceklere de beslenmede müdahale edilmektedir. Düşük fodmap içermelerine rağmen içeriklerindeki kafein hassas bağırsak sendromu olan bireylerde oluşabilecek semptomları etkiler. Bu nedenle kafeinli içecekler de fodmap diyetinde kısıtlanmaktadır.
Düşük fodmap diyeti 3 ana evreden oluşmaktadır.
- Kısıtlama evresi
- Bu aşamada yüksek fodmap içeren tüm gıdalar 1-2 ay süresince kişinin beslenmesinden çıkartılır. Bu besinlerin prebiyotik içeriklerinin yüksek olmasından kaynaklı ilk aşamanın 2 aydan uzun sürmemesi gerekir. Sindirim semptomlarının iyileşmesinin ardından ikinci aşamaya geçilir.
- FODMAP içeren besinlerin tekrardan eklenmesi
Yüksek fodmap içeren gıdalar sistematik olarak kişinin beslenme listesine eklenir. Bu basamağın süresi kişiden kişiye göre değişmekle beraber 6 ile 10 hafta sürmektedir. Bu süreç içinde kişinin hangi besinleri tolere edebildiği tespit edilir.
Kişiselleştirme - Bu aşamada ise test edilen ve vücudun tolere edebildiği besinler kişinin listesine eklenir.
- Düşük fodmap diyeti her bireyin uygulayabileceği ve uygulaması gereken bir diyet türü değildir. Fodmap içeren besinlerin aynı zamanda yüksekk lif içermeleri, prebiyotik kaynağı olmalarından kaynaklı bir uzman uygulanmamış olan bu diyet türü kişide konstipasyon, bağırsak florasında değişim ve vitamin mineral yetersizliği gibi olumsuz durumlara sebebiyet verebilir. Bu sebeple beraber bir uzman tarafından önerilmediği sürece düşük fodmap diyeti uygulanmamalıdır.
“LÜTFEN DİKKAT! Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.”